Podsumowanie

Przez działalność wytwórczą rozumie się fizyczne lub chemiczne przetwarzanie surowców, materiałów lub półproduktów, w nowy wyrób. Surowce, materiały lub półprodukty podlegające przetworzeniu w ramach tej Sekcji są wynikiem działalności rolnej, leśnej, rybołówstwa, górnictwa lub innej działalności wytwórczej. Istotne zmiany, przeróbki, renowacje i przebudowy są również związane z działalnością wytwórczą.

Jednostki klasyfikowane w ramach tej Sekcji określane są jako zakłady przemysłowe, wytwórnie lub fabryki, które w swej działalności wykorzystują maszyny i urządzenia o napędzie mechanicznym. Również jednostki, które przetwarzają surowce i materiały w nowy wyrób ręcznie, w sposób chałupniczy lub jednostki wytwarzające i sprzedające wyroby w miejscu wytworzenia (np. piekarnie, zakłady krawieckie szyjące na zamówienie), są również włączone do niniejszej Sekcji.

Jednostki wytwórcze mogą:

  • wytwarzać wyroby z materiału własnego,
  • zlecać podwykonawcy wytwarzanie wyrobów z materiałów własnych,
  • posiadać prawa do wyrobu, a zlecać podwykonawcom całkowite wytwarzanie wyrobów z materiałów własnych lub powierzonych,
  • wytwarzać wyroby jako podwykonawca.

Nowy wytworzony wyrób może być wyrobem finalnym, gotowym do użycia, lub półproduktem, który będzie wykorzystany jako surowiec w innej produkcji. Na przykład: produkt rafinacji tlenku glinowego jest surowcem przy produkcji aluminium. Aluminium jest surowcem wykorzystywanym przez zakłady produkujące, np. druty aluminiowe. Natomiast drut aluminiowy jest materiałem bazowym do produkcji wyrobów z niego wytwarzanych (np. siatek aluminiowych).

Produkcja specjalistycznych elementów, części składowych, akcesoriów i wyposażenia dodatkowego do maszyn i urządzeń, klasyfikowana jest w tej samej podklasie, co produkcja maszyn i urządzeń, dla których są one przeznaczone.

Jednakże, produkcja specjalistycznych elementów i akcesoriów przez formowanie i wytłaczanie tworzywa sztucznego, mieści się w odpowiednich podklasach grupy 22.2.

Produkcja uniwersalnych elementów i części do maszyn i urządzeń, takich jak: silniki, pompy, prądnice, elementy (komponenty) elektryczne, zawory, przekładnie zębate, łożyska sklasyfikowana jest w odpowiednich podklasach działalności wytwórczej, niezależnie od grupowań obejmujących maszyny i urządzenia, do których mogłyby zostać zastosowane.

Montaż wyrobów, z własnych lub zakupionych materiałów, traktowany jest jako działalność wytwórcza.

Niniejsza Sekcja nie obejmuje przetwarzania odpadów na surowce wtórne, które jest sklasyfikowane w odpowiednich podklasach grupy 38.3 Odzysk surowców. Wymaganym sposobem tego przetwarzania jest przetwarzanie fizyczne lub chemiczne. Działalność ta sklasyfikowana jest w odpowiednich podklasach Sekcji E Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją.

Jednakże, wytworzenie nowego produktu końcowego, gdy na wejściu procesu produkcyjnego wykorzystywane są odpady (np. produkcja srebra z odpadów taśmy filmowej) jest uważane za działalność wytwórczą (w przeciwieństwie do odzyskiwania surowców wtórnych) i mieści się w odpowiednich podklasach niniejszej Sekcji. Natomiast surowce wtórne powstałe w wyniku przetworzenia odpadów, powinny być traktowane jako wyroby pośrednie, a nie jako nowy produkt końcowy.

Specjalistyczne konserwacje i naprawy maszyn i urządzeń produkcyjnych, zawodowych itp. w przeważającej mierze klasyfikowane są w odpowiednich podklasach działu 33 Naprawa, konserwacja i instalowanie maszyn i urządzeń. Jednakże, naprawa komputerów, artykułów użytku osobistego i domowego klasyfikowana jest w odpowiednich podklasach działu 95 Naprawa i konserwacja komputerów i artykułów użytku osobistego i domowego, a naprawa pojazdów samochodowych mieści się w odpowiednich podklasach działu 45 Handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi; naprawa pojazdów samochodowych.

Specjalistyczny montaż czy instalacja maszyn i urządzeń, sklasyfikowany jest w podklasie 33.20.Z

Uwaga: Granice pomiędzy działalnością wytwórczą a działalnościami występującymi w innych Sekcjach klasyfikacji mogą być niekiedy niewystarczająco ostre. Działalności klasyfikowane w Sekcji C Przetwórstwo przemysłowe charakteryzują się przekształceniem surowców i materiałów w nowy wyrób. Określenie, który wyrób jest nowym wyrobem często ma charakter subiektywny.

W rozumieniu niniejszej klasyfikacji poniższe działalności traktowane są jako działalności wytwórcze i mieszczą się w niniejszej Sekcji:

  • przetwórstwo świeżych ryb i skorupiaków (np. filetowanie ryb), z wyłączeniem wykonywanego na statkach rybackich, sklasyfikowane w 10.20.Z,
  • pasteryzowanie i butelkowanie mleka, sklasyfikowane w 10.51.Z,
  • wyprawianie skór, sklasyfikowane w 15.11.Z,
  • zabezpieczanie i konserwowanie drewna, sklasyfikowane w 16.10.Z,
  • drukowanie i działalności z nim związane, sklasyfikowane w odpowiednich podklasach grupy 18.1,
  • bieżnikowanie opon, sklasyfikowane w 22.11.Z,
  • produkcja suchej mieszanki betonowej, sklasyfikowana w 23.63.Z,
  • obróbka elektroniczna, platerowanie, obróbka na gorąco oraz polerowanie metali, sklasyfikowane w 25.61.Z,
  • rekonstrukcja lub przebudowa maszyn i urządzeń (np. przebudowa fabryczna silników samochodowych, sklasyfikowana w 29.10.A).

Sekcja ta nie obejmuje niektórych działalności, które pomimo, że dotyczą procesów przetwórczych sklasyfikowane są w innych Sekcjach niniejszej klasyfikacji, np.:

Liczba podmiotów

Na dzień 30 czerwca 2014 r. w rejestrze REGON zarejestrowanych było 322 641 aktywnych podmiotów działających w tej branży, o 1,3% więcej niż rok wcześniej.

Wykres przedstawia zmiany w liczbie aktywnych podmiotów z branży na koniec kolejnych kwartałów od 31 grudnia 2009 r. do 30 czerwca 2014 r.

31 grudnia 2009316 515
31 marca 2010320 503
30 czerwca 2010325 013
30 września 2010328 678
31 grudnia 2010329 075
31 marca 2011328 973
30 czerwca 2011324 881
30 września 2011323 176
31 grudnia 2011318 641
31 marca 2012316 601
30 czerwca 2012318 577
30 września 2012319 188
31 grudnia 2012316 791
31 marca 2013315 639
30 czerwca 2013318 590
30 września 2013320 717
31 grudnia 2013317 927
31 marca 2014319 183
30 czerwca 2014322 641
Źródło: Rejestr REGON, Główny Urząd Statystyczny

Lokalizacja

W kwartale zakończonym 30 czerwca 2014 r. aktywne podmioty z branży zarejestrowane w rejestrze REGON działały we wszystkich 16 województwach.

Trzy regiony administracyjne o największej liczbie aktywnych podmiotów w tym okresie to województwa mazowieckie (15,9% ogółu), śląskie (11,8% ogółu) oraz wielkopolskie (10,6% ogółu).

mazowieckie51 25815,9%
śląskie38 19611,8%
wielkopolskie34 07010,6%
małopolskie30 9509,6%
łódzkie25 2287,8%
pomorskie24 9217,7%
dolnośląskie22 3106,9%
kujawsko-pomorskie15 3684,8%
zachodniopomorskie14 9544,6%
podkarpackie13 8994,3%
lubelskie11 7033,6%
świętokrzyskie9 0852,8%
warmińsko-mazurskie8 5812,7%
opolskie7 7392,4%
lubuskie7 2742,3%
podlaskie7 1052,2%
Źródło: Rejestr REGON, Główny Urząd Statystyczny, stan na 30 czerwca 2014 r.

Formy prawne

W kwartale zakończonym 30 czerwca 2014 r. aktywne podmioty z branży zarejestrowane w rejestrze REGON działały w 21 różnych formach prawnych.

Trzy najczęściej występujące formy prawne w tym okresie to indywidualna działalność gospodarcza (75,8% podmiotów), spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (11,1% podmiotów) oraz spółki cywilne (10,1% podmiotów).

indywidualna działalność gospodarcza244 70675,8%
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością35 75111,1%
spółki cywilne32 56210,1%
spółki jawne4 9901,5%
spółki akcyjne1 7740,5%
spółki komandytowe1 4310,4%
spółdzielnie8260,3%
spółki komandytowo-akcyjne3150,1%
oddziały przedsiębiorców zagranicznych2010,1%
samorząd gospodarczy i zawodowy250,0%
pozostałe600,0%
Źródło: Rejestr REGON, Główny Urząd Statystyczny, stan na 30 czerwca 2014 r.

Formy własności

W kwartale zakończonym 30 czerwca 2014 r. aktywne podmioty z branży zarejestrowane w rejestrze REGON działały w 21 różnych formach własności.

Trzy najczęściej występujące formy własności w tym okresie to własność krajowych osób fizycznych (92,8% podmiotów), własność prywatna krajowa pozostała (2,9% podmiotów) oraz własność zagraniczna (2,2% podmiotów).

własność krajowych osób fizycznych299 30592,8%
własność prywatna krajowa pozostała9 4172,9%
własność zagraniczna7 0212,2%
własność mieszana w sektorze prywatnym z przewagą własności krajowych osób fizycznych2 0630,6%
własność mieszana w sektorze prywatnym z przewagą własności zagranicznej1 9530,6%
własność mieszana w sektorze prywatnym z przewagą własności prywatnej krajowej pozostałej1 1700,4%
własność mieszana w sektorze prywatnym z brakiem przewagi któregokolwiek rodzaju własności prywatnej9630,3%
własność mieszana między sektorami z przewagą własności sektora prywatnego, w tym z przewagą własności prywatnej krajowej pozostałej2000,1%
własność mieszana między sektorami z przewagą własności sektora prywatnego, w tym z przewagą własności krajowych osób fizycznych1300,0%
własność państwowych osób prawnych1080,0%
pozostałe3110,1%
Źródło: Rejestr REGON, Główny Urząd Statystyczny, stan na 30 czerwca 2014 r.

Grupy zatrudnienia

W kwartale zakończonym 30 czerwca 2014 r. aktywne podmioty z branży zarejestrowane w rejestrze REGON można było podzielić na 4 różne grupy pod względem wielkości zatrudnienia.

Dwie największe grupy w tym okresie tworzyły aktywne podmioty zatrudniające od 0 do 9 (89,7% podmiotów) i od 10 do 49 (7,9% podmiotów) osób.

od 0 do 9 zatrudnionych289 50589,7%
od 10 do 49 zatrudnionych25 4067,9%
od 50 do 249 zatrudnionych6 3092,0%
powyżej 250 zatrudnionych1 4210,4%
Źródło: Rejestr REGON, Główny Urząd Statystyczny, stan na 30 czerwca 2014 r.

Dane finansowe

Poniższa tabela zawiera najważniejsze zsumowane wielkości ekonomiczne (aktywa razem, kapitały własne, przychody netto, wyniki netto) oraz uśrednione wskaźniki finansowe (ROA, ROE, ROS, DR) za 2010 rok dla największych podmiotów z branży, a także z 5 największych (pod względem sumy przychodów netto) spośród 24 podgrup branżowych, dla których dane te są dostępne.

Trzy podgrupy branżowe o największej sumie przychodów netto w 2010 r. tworzyły największe podmioty, dla których przeważający rodzaj wykonywanej działalności w tym okresie to produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, z wyłączeniem motocykli (94,3 mld zł), wytwarzanie i przetwarzanie koksu i produktów rafinacji ropy naftowej (93,7 mld zł) oraz produkcja artykułów spożywczych (89,6 mld zł).

Grupowanie PKDSuma aktywów (zł)Suma kapitałów własnych (zł)Suma przychodów netto ze sprzedaży (zł)Suma wyników netto (zł)Średni ważony ROA (%)Średni ważony ROE (%)Średni ważony ROS (%)Średni ważony DR (%)
Przetwórstwo przemysłowe (PKD C)518 068 465 620,74262 135 451 886,12679 676 810 870,0429 567 593 854,265,711,34,449,4
Produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, z wyłączeniem motocykli (PKD 29)54 346 193 644,4925 874 603 994,0094 329 127 052,283 281 519 804,506,012,73,552,4
Wytwarzanie i przetwarzanie koksu i produktów rafinacji ropy naftowej (PKD 19)60 638 667 123,2228 877 231 170,0193 748 258 811,003 696 317 298,386,112,83,952,4
Produkcja artykułów spożywczych (PKD 10)61 839 585 787,6230 658 031 674,7589 570 626 777,974 000 853 789,976,513,14,550,4
Produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (PKD 26)22 048 895 737,288 312 246 519,0544 130 752 503,00802 104 617,843,69,71,862,3
Produkcja metali (PKD 24)37 022 332 884,4121 290 325 313,6536 711 998 372,24278 866 555,480,81,30,842,5
Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych (PKD 20)31 903 405 856,7518 026 618 065,4236 606 420 623,961 537 126 710,874,88,54,243,5
Źródło: Monitor Polski B, dane za 2010 r.

Ranking firm

Poniższa tabela zawiera najważniejsze wielkości ekonomiczne (aktywa razem, kapitał własny, przychody netto, wynik netto) oraz wskaźniki finansowe (ROA, ROE, ROS, DR) za 2010 rok dla 20 spośród 3 666 największych podmiotów z branży, pod względem wielkości osiągniętych przychodów netto w tym okresie.

Trzy podmioty z branży o największych przychodach netto w 2010 r. to Grupa Kapitałowa POLSKI KONCERN NAFTOWY ORLEN SPÓŁKA AKCYJNA (83,5 mld zł), POLSKI KONCERN NAFTOWY ORLEN SPÓŁKA AKCYJNA (62,2 mld zł) oraz Grupa Kapitałowa GRUPA LOTOS SPÓŁKA AKCYJNA (19,7 mld zł).

Nazwa podmiotuAktywa razem (zł)Kapitał własny (zł)Przychody netto ze sprzedaży (zł)Wynik netto (zł)ROA (%)ROE (%)ROS (%)DR (%)
Grupa Kapitałowa POLSKI KONCERN NAFTOWY ORLEN SPÓŁKA AKCYJNA51 149 792 000,3824 239 953 000,0083 547 432 000,002 455 467 000,004,810,12,952,6
POLSKI KONCERN NAFTOWY ORLEN SPÓŁKA AKCYJNA39 894 058 000,4619 539 049 000,0062 215 581 000,002 357 127 000,005,912,13,851,0
Grupa Kapitałowa GRUPA LOTOS SPÓŁKA AKCYJNA17 736 029 000,007 513 477 000,0019 680 533 000,35678 609 000,003,89,03,557,6
GRUPA LOTOS SPÓŁKA AKCYJNA14 686 730 000,005 945 053 000,0018 124 675 000,34464 954 000,003,27,82,659,5
FIAT AUTO POLAND SPÓŁKA AKCYJNA6 649 907 676,362 409 196 835,6416 406 001 107,38-81 653 778,90-1,2-3,4-0,563,8
Grupa Kapitałowa ARCELORMITTAL POLAND SPÓŁKA AKCYJNA16 748 570 000,0012 287 950 000,0013 425 447 000,30213 706 000,001,31,71,626,6
ARCELORMITTAL POLAND SPÓŁKA AKCYJNA16 140 420 000,1811 900 587 000,0013 187 898 000,00241 901 000,001,52,01,826,3
VOLKSWAGEN POZNAŃ SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ3 501 966 690,452 386 175 660,007 536 831 360,00290 107 550,008,312,23,931,9
GENERAL MOTORS MANUFACTURING POLAND SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ3 086 945 000,001 767 609 130,407 454 621 990,00305 620 750,009,917,34,142,7
LG ELECTRONICS MŁAWA SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ1 571 153 619,00771 750 297,005 904 419 592,4867 214 400,004,38,71,150,9
IMPERIAL TOBACCO POLSKA SPÓŁKA AKCYJNA (*)1 086 929 600,00431 665 800,005 600 015 600,2392 895 300,008,621,51,760,3
LG ELECTRONICS WROCŁAW SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ1 624 651 722,86338 577 196,305 494 681 544,89-2 289 071,47-0,1-0,7-0,079,2
TPV DISPLAYS POLSKA SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ1 368 156 526,06122 925 550,855 355 238 360,68-17 316 872,92-1,3-14,1-0,391,0
KOMPANIA PIWOWARSKA SPÓŁKA AKCYJNA (*)2 609 999 000,441 254 927 000,004 870 059 000,00800 102 000,0030,763,816,451,9
SHARP MANUFACTURING POLAND SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ (*)1 151 513 300,00162 322 900,004 221 702 000,0024 500 100,122,115,10,685,9
PHILIPS LIGHTING POLAND SPÓŁKA AKCYJNA1 801 841 454,43857 034 662,344 025 568 023,18347 498 306,9419,340,68,652,4
VOLKSWAGEN MOTOR POLSKA SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ1 026 600 486,31606 044 088,583 754 012 009,15117 513 842,5611,519,43,141,0
FIAT POWERTRAIN POLSKA SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ2 404 270 374,221 385 932 765,473 731 095 217,17169 231 588,167,012,24,542,4
MICHELIN POLSKA SPÓŁKA AKCYJNA4 592 178 000,001 449 002 000,003 729 803 000,00233 202 000,125,116,16,368,5
Grupa Kapitałowa TELE-FONIKA KABLE SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ SPÓŁKA KOMANDYTOWO-AKCYJNA3 444 317 000,001 164 117 000,003 707 235 000,2792 759 000,002,78,02,566,2
Źródło: Monitor Polski B, dane za 2010 r.